Het
rolpatroon wordt vaak gezien als de keten om vrouwenenkels die nodig
doorbroken moet worden. Iets met spandoeken en demonstraties, slimme
meiden die exact kiezen, hoofddoeken die op of af moeten,
vrouwenvrijheid die bevochten moet worden. In die context wekt het
woord een bijsmaak op gelijk de geur van een aardappel die op een natte
plek heeft liggen rotten. Erger bestaat niet. Gelukkig
leert één blik op Wikipedia mij dat het rolpatroon niets anders is dan
de manier waarop mensen onderling functioneren. Dat laatste woord maakt
alles goed en laat de vieze smaak verdwijnen. Functioneren. Er werkt
dus íets.
Vrije wil
Denk
nu niet dat ik ondankbaar ben voor de vrijheden die onze voorouders
bevochten hebben. Wat mij blij maakt is dat de context verder strekt.
Een rolpatroon dat mensen onderling laat functioneren gaat ook over de
slager en mij, het kind en de juf, de arts en de patiënt, mijn liefste
en ik, ja, zelfs jij en ik. En dat maakt vrolijk, al die banden. Door
de grote diversiteit aan rollen leer ik welke rollen mij het beste
staan. Nu moet me ook weer niet de arrogantie bekruipen te denken dat
ik mijn rollen zelf bestuur. De vrije wil is een utopie.
Bonuskaart
Ons
denken en handelen wordt bepaald door wat ons het meest prettig laat
voelen. Veel meer is er niet. Daarnaast willen we zoveel mogelijk
aansluiting binnen de groep want dat is beter voor de genen. Om ze te
kunnen doorgeven, het leukste deel, en om ze vervolgens de beste
overlevingskansen te kunnen bieden. Het zware deel. Welke rol je
aanneemt hangt nauw samen met de groep waar je bij behoort en wat daar
gebeurt. Ik hoor bij de groep van Nederlandse vrouwelijke veertigers.
Via de bonuskaart van de supermarkt en netwerksites is simpel te
achterhalen wat ik doe, hoe vaak ik seks heb, of ik wel eens een boek
lees of naar theater ga en of ik een huisdier heb. Bestedingspatroon,
actie-reactie, hormonen, neurotransmitters, onbewuste
hersenactiviteiten, overlevingsdrang en de behoefte tot zichtbaar zijn.
Bij het rolpatroon komt veel kijken, behalve vrije wil.