‘Ik wil voor mezelf kunnen rechtvaardigen dat ik bijdraag aan een nuttige wereld. Waarom maak je een stuk? Kan ik met theater iets nuttigs bijdragen? Ik wil graag van belang zijn, ook in mijn vak. Ik probeer zo veel mogelijk te doen wat de ander van mij verwacht. Maar ik moet wel wíllen wat de ander van mij verwacht. Die combinatie is een voorwaarde voor mijn geluk.’
Acteur, regisseur en artistiek leider van Toneelgroep Annette Speelt, Michel Sluysmans (29) staat aan het begin van een nieuwe stap in zijn carrière. Na 7 jaar ‘Annette Speelt’ houdt de groep per 1 januari op te bestaan. “De komende jaren wil ik richten op specialisatie. Bij Annette werkte ik aan verschillende disciplines binnen één project. Dat was leuk, maar ik wil dat nu gaan splitsen. Bij het Nationaal Toneel zal ik gaan werken als acteur. Daar wil ik zuiver acteerschap ontwikkelen. Daarnaast wil ik me verder ontwikkelen als regisseur binnen eigen projecten”. Begin maart 2009 gaat zijn eerste ‘grote zaal’ regie Blackface in première. Een verhaal over een liefde die niet mag zijn vanwege rassenhaat.
Aan de vooravond van zijn carrière-move had manOman een ontmoeting met Michel en vroeg hem aan de hand van tien stellingen of er nog meer voorwaarden zijn voor zijn geluk. We troffen een haast filosofische man met een heldere kijk op romantiek.
Motto
“Ik heb geen levensmotto, maar ik herinner me een mooie uitspraak van Peer Wittenbols (toneelschrijver red.) Hij schreef: “zolang er pijn is, is er hoop”. “En daar geloof ik wel in. Je leert en ontwikkelt je in de slechte momenten. Pijn is een motor. Ook in mijn vak. Stil staan bij je pijn helpt je vooruit, terwijl je de gelukkige momenten vaak snel vergeet.”
Trots
“Er is erg veel waar ik trots op ben. Ik ben trots op wat ik doe in mijn vak en ik ben trots op de mensen met wie ik samenwerk. Ik heb een leuk huis en fijne vrienden. Ik ben ook erg trots op mijn ouders. Het was niet zo voor de hand liggend voor een gezin uit Limburg om een zoon te hebben die in Amsterdam naar de toneelschool ging. Het vreemde is wel dat ik niet zo lang stil sta bij die trots als het over mijn werk gaat. Op het premièrefeestje denk ik vaak al ‘nu is het klaar, het volgende moet nog beter worden.’ Ik kan niet zo goed genieten van het succes, ik heb altijd de drang om verder te gaan.”
Passie
“Mijn werk is mijn passie. Maar reizen en muziek ook. Qua muziek heb ik een beetje ouderwetse smaak en heb het niet zo op muziek uit een computer. Ik houd van singer-songwriters of goede popmuziek. Muziek inspireert me enorm. Binnenkort wil ik ook weer starten met zangles. Ik ben geen klassieke zanger maar heb zeker wel een goed ritmegevoel. Ik vind het enorm leuk dat ik kan bezig zijn met muziektheater zoals ik dat bij Orkater doe. Thuis vind ik het erg leuk om te koken. Om samen met vrienden aan tafel te zitten en lekker te eten, een goed gesprek te voeren of samen spelletjes te doen. Ik heb graag veel vrienden om me heen. Mensen met wie ik kan lachen of die me nieuwe inzichten geven.”
Spijt
“Ja vast, maar er komt niets boven drijven. Niet in mijn werk en niets uit mijn privé-leven.”
Ontspanning en uitdaging
“Korte kicks van buitenaf boeien me niet, de kick van binnenuit vind ik spannender. Klassiekers zijn voor mij bijvoorbeeld een enorme uitdaging. Ik houd van toneel uit het klassieke repertoire juist vanwege de taal. Die taal is iets dat je moet bevechten. Klassieke stukken hebben nog steeds zeggenschap. Wat ik bijvoorbeeld goed vind aan de Grieken: de stukken kennen alleen maar verliezers. Er is geen moreel oordeel door een goede te laten winnen. Ik ben van mening dat je in je vak maar soms ook privé obstakels moet opzoeken. Een meningsverschil is een uitdaging. Daar raak ik niet van in paniek.”
Groot verdriet
“Ik heb geen groot verdriet gehad in mijn leven zoals een incestverleden. Mijn opa stierf. Dat was het wel zo’n beetje. Ik ben liefdevol grootgebracht. Er zijn wel zaken waar ik bij stil sta. Als ik het journaal zie kan ik me daar vragen bij stellen, maar ik lig er niet huilend van wakker. Op zich is dat wel beschamend, maar ook logisch. De reden dat ik toneel maak is dat ik vorm wil geven aan mijn beleving van hoe de wereld in elkaar steekt.”
Angsten
“Mijn grote angst is dat ik, wanneer ik veertig ben en terug kijk, ik niet de persoon geworden ben die ik wil zijn. Dat ik zou moeten toegeven dat ik niet de goede acteur geworden ben die ik zou kunnen zijn, of nog erger, dat ik me realiseer dat ik een verkeerd vak heb gekozen.”
Balans werk en privé
“De balans tussen werk en privé is bij ons oké. Ik woon sinds een jaar samen met de actrice Lore Dijkman.Toen ik nog vrijgezel was werkte ik alleen maar want dat vind ik het leukste dat er is. Op het hebben van een relatie na. Nu plannen we na 4 dagen een dag samen. Dan gaat de telefoon uit en gaan we iets leuks doen. Gelukkig heb ik een geliefde die zelf ook druk is en mijn werklust begrijpt.”
Romantiek
“Waarschijnlijk bedoel je het type romantiek van diner bij candlelight. Dat probeer ik wel, maar romantiek in de literaire zin van het woord betekent eigenlijk; vluchten in de fantasie. Het verleden, de natuur, de magie. Schrijvers als Shelley en Rousseau die zich niet meer thuisvoelden in hun tijd en gingen schrijven over mystieke dingen. Romantiek heeft te maken met melancholie, weltschmerz, en in die traditie ben ik volgens mij een gezonde romanticus. Je ziet het vaak bij huwelijken. Het is een vlucht voor een dag. Mensen trouwen op een kasteel waar ze nooit gaan wonen. Rijden in een limo die nooit van hun zal zijn en beleven de hele dag in een sfeer die neigt naar een fantasie. Ze spelen de hoofdrol in een sprookje voor 1 dag. Dat noemen we dan romantiek. Mijn geliefde en ik willen in de zomer van 2009 trouwen, maar onze trouwdag zal er niet zo uitzien.”
Over tien jaar
“Dan hoop ik een getrouwde man te zijn en liefst vader van twee kinderen. Vanuit mijn vak bezien wil ik me ontwikkeld hebben tot een goed acteur die je kunt vragen voor een rol. Ik hoop op mooie repertoire stukken. Daarnaast wil ik bezig zijn met mijn eigen dingen: stukken schrijven en regisseren. Ik wil verder ontwikkeld zijn dan nu en zou heel graag willen dat de mensen die ik nu om me heen heb verzameld met mij meegroeien en me scherp houden.”
Nieuwsgierig naar het werk van Michel? Kaarten voor Blackface zijn nu te reserveren via de site van theatergroep Orkater. Blackface tourt tussen 6 maart en 30 mei langs de grote plaatsen. Michel schreef dit muzikale theaterstuk samen met Vincent van Warmerdam. Beiden zijn verantwoordelijk voor de regie.
Foto’s: Ben van Duin
