Voor verjaardagen of grappig bedoelde discussiemomenten blijft het vrouw-man verhaal een dankbaar onderwerp. We raken niet uitgepraat over de bezigheden die de ene sexe beter zou kunnen dan de andere. En dat is veel, zo vinden we op feestjes, wanneer we er ook nog eens lustig op los generaliseren. Toch zou het nog wel eens mee kunnen vallen met het aangeboren talent tot, laten we zeggen, inparkeren, kaartlezen, klussen of schaken.

10 jaar
Talent is discutabel. Volgens sommige wetenschappers is talent niets anders dan iets leuk vinden, over de juiste fysieke eigenschappen beschikken, niet opgeven en jezelf blijven trainen en verbeteren. Wanneer je dat gedisciplineerd zo’n 10 jaar kunt volhouden heb je grote kans uitmuntend te worden in de bezigheid van je keuze. Talent is daarmee niet aangeboren maar maakbaar. Hooguit beschikken sommige mensen over een fysieke voorsprong, maar daarmee ‘kun’ je nog niet zomaar iets. Het wonderkind met de viool heeft gewoon zeer nauwkeurig en veel getraind op een bezigheid die aansluit op zijn of haar fysieke mogelijkheden en interesse. “Het is het benutten van kansen, en dat kan iedereen”. Een gewaagde uitspraak.

Schaken
Zo zouden ook de verschillen tussen mannen- en vrouwenbezigheden verklaard kunnen worden. Zij is beter in het huishouden omdat ze het meer doet, hij kan beter klussen omdat hij het vaker heeft gedaan. Zo ook met schaken. Vrouwen kunnen het wel, maar doen het minder. Onderzoeker Bilalic bestudeerde de ELO-rating van meer dan honderdtienduizend mannelijke en zevenduizend vrouwelijke schakers. De ELO-rating is het getal dat de speelsterkte van een schaker aangeeft. Hij zag dat de gemiddelde ELO-rating en de standaarddeviatie tussen mannen en vrouwen niet verschilden. Dat er zo weinig vrouwelijke schakers zijn zou toe te schrijven zijn aan culturele verschillen: schaken wordt als een mannensport gezien, of meisjes krijgen van jongs af aan te horen dat ze het nu eenmaal toch niet kunnen. Kwestie van te weinig kansen en oefening dus.