‘Kinderen hebben tegenwoordig zo rijkelijk liefde gekregen van hun ouders, dat legt een enorme hypotheek op hun toekomstige partner’, zei filosoof en schrijver Richard David Precht vorige week in de Volkskrant. Precht zegt meer dingen die hout snijden, maar deze springt eruit. Hoe kun je als partner ooit aan de romantische verwachtingen van een ander voldoen, als die gewend is alles te krijgen wat zijn of haar hartje begeert?

I would catch a grenade for you

De romantische liefde. Ik heb het er al vaker over gehad op deze plaats. Dankzij de sprookjes die ons van kindsaf aan worden voorgelezen, met een eind goed al goed, en ze leefden nog lang en gelukkig, tot aan de hits die ons via de ether bereiken: I would catch a grenade for you, put my head on a plate for you, I would die for you, but would you do the same? krijgen we een onrealistisch beeld van de liefde opgedrongen. In real life valt het dan allemaal een beetje tegen. De ander wil maar niet zeggen dat hij van je houdt, hij werkt liever dan dat hij jouw rug masseert en zijn aandacht voor jou verslapt als er een voetbalwedstrijd begint…

Het ideaal van de romantische liefde

De romantische liefde is een verzonnen ideaal, dat in de 19e eeuw ontstond. Weglopen met de liefde van je leven, ondanks klassenverschillen of tegen de uitdrukkelijke wens van je ouders in, was een daad van rebellie. Schrijvers als Jane Austen en Gustave Flaubert schreven over een hoofdpersoon die alleen met haar ‘ware’ liefde wilde trouwen. Toen dit ideaal gemeengoed werd in de jaren na de Tweede Wereldoorlog kwam ook de negatieve zijde aan het licht: hoge eisen, veel teleurstellingen: instabiele relaties of  mensen die vruchteloos blijven zoeken naar die ene perfecte partner.

Kinderen zijn kleine prinsjes en prinsesjes

En volgens mij heeft Richard David Precht gelijk, wanneer hij beweert dat die hoge, onrealistische verwachtingen allemaal in de kindertijd ontstaan. Kinderen worden behandeld als kleine prinsjes en prinsesjes. Ze worden voortdurend bezig gehouden, ze hebben iPads en Nintendo’s op hun 3e, ze weten zichzelf amper nog te vermaken, en worden zo dus voor hun well being afhankelijk gemaakt van een ander. Ik zou zeggen – maar ja, ik heb geen kinderen dus het is makkelijk praten – laat ze eens los, dan vinden ze wel een slakje in de tuin waarmee ze hun eigen sprookjesverhaal fabriceren, zeg eens dat ze dat dure speelgoed pas krijgen als ze tien zijn, want hoe moet je een iPad volgend jaar nu weer overtreffen; en lees ze ook eens een verhaal voor met een niet zo happy ending. Over een scheiding bijvoorbeeld, of over accepteren dat het ook wel eens minder is, en dat geen mens perfect is. Dat het erom gaat dat je een partner accepteert zoals hij is, dat een verschil met hoe jij het zou doen ook vertederend kan zijn, en vooral…. dat het normaal is dat jij ook niet altijd aan het ideaalbeeld van een ander hoeft te voldoen.

Zoals Precht zegt: ‘Dan kan de romantische liefde terug naar de fictie, waar ze oorspronkelijk ook vandaan komt.’