Hai Ralph, Ja, ja, het is tijd voor eindejaarslijstjes. Heb jij je held van het afgelopen jaar al gekozen? Voor mij zijn mensen helden wanneer ze zichzelf overtreffen in moed. Grote kracht voor zwakte hebben laten gaan. Expres. Ik waag me niet aan uitspraken over de sportwereld. Daar kom ik te weinig. En met alle respect, commerciële opleving na overlijden maakt voor mij van de overledene, zeg Jackson of Shaffy, niet automatisch een held. Al heb ik daar wel een uitzondering in.

Richelle Laurijsen, het 16 jarige meisje dat ‘Kanker verziekt je taal!’ heeft opgericht, vind ik absoluut een heldin.

Hoop
Ik heb graag meerdere kleine helden dan een enorme joekel. Een joekel van een held kan niet kloppen. Daar zit meer achter. Commercieel belang, persoonsverheerlijking of politiek bijvoorbeeld. Doe mij maar de kleine helden uit de straat. Voel je het ‘Hart in actie sentiment’ al opkomen? Ik kan het niet helpen. Ik heb behoefte aan de kleine held. De man of vrouw die iets deed voor het puppie-adoptie-plan, de inzamelactie voor tante Cor of de arme kindertjes in Afrika. Ik weet het van de strijkstok, maar laat me nu even met mijn helden. Anders trek ik het niet. Hoop heb ik nodig. De kleine held heeft ook niets met de strijkstok. Die wil goed doen. ‘Hoezo bijzonder, iedereen zou dit toch doen?’ Nou nee!

Kleine held
De kleine held geeft hoop in mijn bestaan. Wanneer ik

PAGEBREAK

ziek ben van alle ellende van het nieuws in de kranten kan één klein gebaar, zonder eigenbelang, me er weer bovenop helpen. Ik wil dan ook iedereen die afgelopen jaar iets deed voor een ander, zomaar, omdat het aardig of beter was, uitroepen tot held van het jaar. Hoog ‘Hart in actie sentiment’ of niet… Ik ben benieuwd naar jouw helden.

Warme eindejaarsgroet, Bo

Ha die Bo,
Voor mij is er na al die jaren nog steeds maar één held. En dat is Jari Litmanen. Hij heeft dit jaar weer één briljante wedstrijd gespeeld: Wales – Finland 0-2. Maar als ik eerlijk ben heb ik het vereren na de zegetocht van Ajax in 1995 langzaam afgeleerd. Vóór die tijd kwam er geen eind aan de lijst met helden. Van Billy Joel tot Snelle Jelle en van Willem Ruis tot Hein Vergeer, ze konden op mijn aanbidding rekenen. Nu zijn er nog sprankjes van bewondering, de momenten dat ik me laat betoveren. Dat kan

PAGEBREAK

Barry Atsma zijn die in KEVBDD op precies de juiste muziek door het beeld schuift. Dat kan Snow Patrol zijn die me met hun muziek een oppepper geven als ik de kinderen weer voor een aantal dagen bij hun moeder heb gebracht. Dat kan Janneke Jonkman zijn, die boeken schrijft die ik had willen schrijven. Jan Smit op een Abri. Beyoncé op de inauguratie van Obama. Maar wanneer een held een hype wordt, haak ik snel af.

Strijders en helden
De echte helden zijn onzichtbaar voor het grote oog. De echte helden zijn als de strijders van het licht van Paulo Coelho. Dit schreef hij: “Daarom zijn het strijders van het licht. Omdat ze dolen. Omdat ze zichzelf vragen stellen. Omdat ze een zin zoeken – die ze ongetwijfeld zullen vinden.” Dat zijn mijn helden: mensen die durven zoeken en die durven vertrouwen. Dus als ik dan toch wat helden mag noemen, voor 2009, dan zijn het mijn drie strijders: mijn lief, die me op het pad van de zoeker en de vinder stuurde, en mijn meisjes, Lotte en Sophie, die zo puur zijn, en die nog zo dicht leven bij de bron van liefde, dat ze mij steeds weer het gevoel geven dat alles goed is en altijd zal zijn.

Zij zijn mijn licht. Met zijn drieën.

Een gelukkig Nieuwjaar, alvast! Ralph

Hoi Bo, Zijn we niet hard bezig de grens te slechten die ‘smaakvolle kerstverlichting’ scheidt van ‘Las Vegas in Holland’? Met al die lampjes aan al die gevels begin ik me in ieder geval af te vragen wie er een betere kerst heeft, kindeke Jezus of de Nuon? Ik werk op zes hoog in Amsterdam, met uitzicht op het Amstelhotel. Ook dáár, Bo, ook daar: knipperende lampjes aan de gevel. Als dat geen bewijs is van de Tokkie-ficering van de samenleving? Wat jij?

Witte kerst
En ineens begint dan die Helga van Leur ook weer te hinniken over de kans op een witte kerst. Wat is dat toch met die weertypes? Denken ze nou echt dat er in Nederland iemand is die op die Hollandse derriesneeuw zit te wachten? Het zal wel aan mij liggen. Kerstmis zonder sneeuw is pas vervelend als je op 25 december boven op een berg staat met ski’s onder je voeten en gras

PAGEBREAK

tot je enkels.

Met kerst naar oma
Ik kan me ook herinneren dat Kerst in het verleden ook geen pakjesavond was. Ik ging op kerstavond altijd naar mijn oma, waar we met alle ooms, tantes, neefjes en nichtjes een broodmaaltijd nuttigden aan een meterslange geïmproviseerde tafel. Eerst gingen we met zijn allen naar de mis in de Katholieke kerk. Daar zat mijn diepgelovige oma zich dan te midden van een horde giechelende en porrende kleinkindertjes op te vreten. Gelukkig voor ons paste de aloude kerstgedachte van

PAGEBREAK

vrede en liefde voor iedereen haar als een oude jas. Ze zei dus niets, maar keek strak naar een plek ver weg aan de overkant van de kerk. Een jaar later zat ze vanaf die plek naar ons te zwaaien.

Verlichting
Die oma en haar kerstmis uit de oude doos. Wanneer we na het kerstmaal diep in de nacht naar huis gingen, kregen alle kleinkinderen van haar een mandarijn en een plastic kerstbal met een snoepje erin. Buiten gleden we dan uit op het besneeuwde pad, omdat we de gladde plekken niet zagen in de

PAGEBREAK

pikdonkere nacht.

Oma had de kerstverlichting namelijk nog gewoon binnen in de kerstboom hangen.

Fijne Kerst!

Hai Ralph,
Zolang oma je beste vriendin is en je knuistjes nog klein, zijn kerst de meest wonderlijke dagen van het jaar. Je weet dat kerst nooit meer hetzelfde wordt wanneer de rol van oma verschuift van december naar oktober met de vraag: ‘Wie neemt oma dit jaar?’ Als ze mazzel heeft. Ook ik ken de spannende nachten

PAGEBREAK

en de kerkgang voor kerst. Was dat spannend dan? Ja, want je luisterde naar dingen die je eigenlijk niet begreep maar toch stemmig bij zat te knikken. Zo moest het grote-mensen-leven zijn! Met altijd kerstbrood en gespikkelde schuimkransjes na.

Schapen en ossen
Ook fijn waren de uitjes naar de levende kerststal. Ken je die? Daar snapte ik twee dingen niet aan. Dat ik alwéér mijn mooiste kleren aan mocht, en dat er zomaar échte schapen en ossen in de kerk mochten. Maar als ik dan toch weer in de kerk was nam ik me voor heel goed te zijn, want was de wereld niet fijner als we allemaal goed waren? Was het daar niet voor bedoeld? Dat hele gedoe met dat kind en die ster en zo. Wat nooit kon kloppen, maar het idee was leuk.

Kerstnacht
Na die jaren kregen we de fase waarin ik begon te beseffen dat er inderdaad iets niet klopte.

PAGEBREAK

De glans van de kerstnacht kreeg de glans van de commercie. Wat een verschrikking! Uit protest schoot ik een kerst of drie helemaal de minimalistische hoek in. Met pyamadagen, een goed boek, de wereld buiten en gewoon een boterham met hagelslag. En oké, kopjes thee met gespikkelde schuimkransjes. Die mierzoete roze rondjes bleef ik trouw.

Wonder
Nu ben ik redelijk gestabilliseerd. En, oh grote schok. Ik vind al die kerstlampjes waar je over schrijft eigenlijk heel erg leuk. Die lichtjes maken dat kindgevoel weer een beetje los. Alsof er toch nog wat van mystiek in de lucht hangt. Oké, tubelights en arrensleeën van de Gamma, maar toch. Ik wil heel graag denken dat de mensen die die lichtjes ophangen, net als ik terug verlangen naar een kerst om in te geloven. Naar tijden toen alles nog wonderlijk was, oma nog leefde en je als kind naar de nachtmis ging. Kerstbrood en gespikkelde schuimkransjes na.

Op een fijne kerst, Ralph!

Mannen hebben van die hobby’s die vrouwen absoluut niet begrijpen.
Dat is ook precies de bedoeling. Want zou zij zijn
vrijetijdsbesteding begrijpen dan wil ze meedoen. Of niet? Deze keer in Man vs Vrouw: Geef hem zijn hobby.

VOLGENS HAAR
Het is een schrikbeeld. Truus die  met de
thermoskan in de aanslag om 5 uur opstaat om met Henk te gaan vissen.
Of Herma die in het clubshirt gehuld gaat meejuichen in het stadion.
Helemaal het toppunt zijn van die stellen, die in streep gehuld samen
aan het roer van de zeilboot staan. Voor een romantisch uitstapje, zo
voor een keer, al la. Dat is geen hobby delen, dat is een
paringsritueel. Hij doet moeilijke dingen, zij hemelt dat op. Ieder
zijn lol. Maar daar is het de fanatieke wij-doen-alles-samen-vrouw
natuurlijk niet om te doen. Zij wil ook aan dat roer. Alleen al omdat
hij het vast heeft.

Nieuwe hobby
Maar het wordt pas echt sneu wanneer de man
vindt dat zijn vrouw zijn hobby ís. Heeft u het ook gelezen? Dat van
die chirurg die zijn doorsnee Dolly (ja, ik denk neem de naam van een
schaapje- zo heet ze natuurlijk niet echt) eigenhandig heeft verbouwd
tot zijn droomvrouw. Deze Dolly is er, in mijn ogen, niet kloonwaardiger op geworden.
En waarom een chirurg een paringsritueel wil uitvoeren met als
resultaat een lopend hoopje plastic snap ik ook niet zo goed. Dolly snapt de hobby van haar man wel. “Als je man plastisch chirurg is, dan is de scalpel je
vriend”.

Dan ga ik nog liever gekleed in een identieke
streepoutfit,  met mijn man nordic walken over de hei. De thermoskan in de aanslag.

VOLGENS HEM
Dat kan ik heel goed. Mannendingen
veinzen. Met bier en eelt op de handen en schijt aan vrouwen. En met
auto’s. In mijn nieuwe straat wonen mannen die van hun garage een
autowerkplaats hebben gemaakt. Inclusief koelkast vol bier en hun
overall ‘s avonds aan een spijkertje. Tot ze gaan slapen, pielen ze met
mysterieuze, kromgebogen en met olie bevlekte ijzertjes en slangetjes.
Alles wat los kan, gaat elke avond los en weer vast. De motorkap staat
altijd open en de mannen leunen met hun handen op de rand. Samen kijken
ze geboeid naar de motor die draait. Volgens mij doen ze dit, avond aan
avond, vooral om niet teveel met hun vrouw te hoeven praten. De vrouw
kan ondertussen tegen haar vriendinnen zeggen dat ze een man heeft die
met zijn handen maakt wat zijn ogen zien. Een man om trots op te zijn.
Kortom, een win-win situatie.

Lekker lopen
In het kader van de buurtintegratie ging ik
er eens bij staan. Met mijn handen in mijn zakken, dat leek me wel
gepast. Af en toe stak er een zijn hand in de motor en trok dan aan
zo’n slangetje. De anderen knikten serieus. Ik knikte mee, met een nog
serieuzer gezicht. Zo bleef het verder stil, op het brommen van de
motor na.
“Die draait lekker”, zei ik na een paar minuten, om het
ijs te breken, want dat leek mij nu onvervalst autojongens-lingo. Hol
gelach, zelfs de kauwgum kauwende blonde achterbuurvrouw keek me
spottend in de ogen. De heren schudden even hun wijze hoofden en
draaiden zich weer naar de motor. Gebogen mannenruggen.

Ik zei dat ik moest pissen, want zo zeggen mannen in hun mannenrol
dat, en ik liep naar huis. Daar knoopte ik mijn broek open en plaste ik
de plas van opluchting. Zittend.