Candy Dulfer (40) is Nederlands bekendste saxofoniste. Al 26 jaar trekt ze haar eigen plan, met haar moeder als manager en een niet-actief boekingsbeleid. “Ik wil niet leuren met mezelf. De zalen bellen zelf wel als ze me graag zien.” Na een relatie van 15 jaar met collega-muzikant Thomas Bank, woont Candy sinds dit jaar samen met de Hongaar Bela, een ex-voetballer. Praten over gevoelens is iets wat ze niet graag doet: “Ik weet eigenlijk helemaal niet hoe je een relatie goed moet houden…”

Wat is het beste advies dat iemand je ooit gaf?
“Helaas leef ik nooit naar de adviezen die ik krijg. Maar ik onthoud ze wel. Tante Syl, de moeder van mijn beste vriendin, zegt altijd: ‘Meiden, ga niet elke avond in je joggingbroek op de bank hangen, maak je even op, houd het leuk voor je vriend.’ Daar denk ik wel vaak aan. Mijn vader heeft me altijd geadviseerd om onafhankelijk te zijn, dan kun je niet vaak teleurgesteld raken en niemand anders de schuld geven. En dat ik bij elk optreden moet spelen alsof het mijn laatste is. Maar ja, dat zit sowieso al in me, dus dat doe ik ook. Mijn vriendin Nada zegt dat ik wat harder moet zijn. Daarin heeft ze gelijk. Ze is heel wijs. Ik ben eigenlijk alleen hard in mijn werk, voor de rest ben ik onwijs soft. Ik houd van harmonie, het moet vooral gezellig zijn. Dat betekent dat je vaak te laat aangeeft dat je iets niet leuk vindt. En dan ontploft het gigantisch. Dat is binnen een relatie niet zo’n goed idee.”

Waar ben je heel trots op?
“Ik ben heel trots op mijn ouders. Zij hebben mij de passie voor muziek maken en het leven  bijgebracht. Ook als ik jonge talentjes zie, kan ik gepassioneerd raken. Soms sta ik met tranen in mijn ogen. Ik weet hoe muziek de band met je ouders kan versterken als je 6 jaar bent. Maar soms wil zo’n kind het niet zo graag als de ouders. Ik vind dat als je geen 100% zin hebt, je geen instrument hoeft te bespelen! En ik vertel kinderen ook nooit dat ze goed moeten oefenen, ik oefen zelf ook niet. Wat dat betreft vind ik het ook makkelijker om met 18-jarigen om te gaan. Dan is het hun eigen keuze. Je geeft ze makkelijker tips. Ik neem ze ook altijd mee op tournees. Optreden is het leukste wat er is. Mensen zeggen vaak: ‘dat artiestenleven is zwaar zeker, met al die optredens?’ Maar ik vind het een soort schoolreisje en daarna mag je nog uitgaan ook!”

Heb je ergens spijt van?
“Oh van wel duizend dingen. Dat ik mijn oma te weinig gezien heb in haar laatste levensjaar. Vaak intermenselijke relaties, hoe ik reageerde, of juist niet heb gereageerd. Eigenlijk zijn het meestal dingen die ik niet heb gedaan. Bijvoorbeeld, oh, had ik maar gespaard. Maar soms ook wel: ‘Had ik dat jurkje nou maar niet gekocht!”

Waarin vind jij je grootste spanning en uitdaging?
“Nou, niet in bungy jumpen of dat soort dingen. Wel in nieuwe ervaringen en ideeën. Iets nieuws opzetten, in de muziek of in een andere discipline. Nieuwe mensen ontmoeten en goeie creatieve dingen doen samen. Ik wil altijd iedereen bij elkaar brengen, juist als ze uit verschillende hoeken komen. Maar dat is soms moeilijk, de meeste mensen willen helemaal niet samenwerken of nieuwe mensen ontmoeten.  Dan kom ik een heel leuk iemand tegen en dan denk ik dat mijn vrienden hem of haar ook wel leuk zullen vinden. Maar  dat werkt niet altijd. Omgaan met mensen is het moeilijkste wat er is. Ik kom er steeds meer achter dat iedereen ruimte nodig heeft. De balans tussen loslaten, maar niet te los, vind ik moeilijk te vinden.”

Waarover twijfel jij, of waar ben je bang voor?
“Ik kan en wil niet graag alleen zijn. Ja, even een dagje is heerlijk. Maar misschien omdat ik enig kind ben, heb ik behoefte aan mensen om me heen. Ook een partner. En dan ben ik heel trouw, ook als de relatie niet goed meer is. Eigenlijk is mijn vorige relatie te lang doorgegaan. We wilden elkaar geen pijn doen, maar deden dat uiteindelijk wel. Maar ik werd verliefd op iemand anders en ging meteen van de ene relatie in een andere. Misschien niet goed, maar ik zou niet weten hoe ik dat anders moest aanpakken. De liefde van je leven zeggen dat je eerst moet leren alleen te leven en of hij over twee jaar nog even terug wil komen? Of alleen leven en van tijd tot tijd iemand van een dating site halen? Daar geloof ik niet in. Vroeger moest je naar een bar om iemand te ontmoeten, nu is alles anoniem beschikbaar. Het kost denk ik meer relaties dan er ontstaan. Ik hoorde een reclame op de radio voor een site waarop getrouwde mensen een geheime scharrel kunnen vinden. Daar word ik bijna verdrietig van. Drie op de vier huwelijken strandt. Mede door dat soort sites. En Twitter en Facebook. Mannen worden er onrustig van en vrouwen met te weinig zelfrespect bieden zich te gemakkelijk aan. Ik gebruik die sites dan ook uitsluitend voor mijn werk, niet privé.”

Wat is je grootste geluk?
“Dat mij thuis is bijgebracht dat ik alles kan als ik maar wil en dat ik wat waard ben.
Ik had wel altijd vriendjes, maar er waren echt 88 afspraakjes nodig voor er eens iets gebeurde. Mijn ouders zeiden ook altijd ‘hij mag wel hier komen slapen, maar jij gaat niet daar logeren.’ Dat vind ik goed. En nu ben ik muzikant. Ik ga om met de mannen en zie het verdriet van sommige vrouwen. Maar die vrouwen pakken het zelf soms ook niet zo handig aan. Altijd maar zeuren aan de telefoon over het huishouden en de kinderen, terwijl die man op tournee is, hard moet werken en aan vele verleidingen blootstaat. Dan zeg ik: ‘je maakt het er zelf naar dat hij uit de band springt.’ Het is een dans waarbij je om elkaar heen draait. Je moet lieve dingen voor elkaar blijven doen en blij zijn voor elkaar. Ik spring op als mijn vriend thuiskomt. Dat is toch normaal? Dat je blij bent als de ander er weer is?”

Waar heb je veel verdriet van gehad?
“Dat mijn vorige relatie niet voor eeuwig bleek te zijn. En dat ik er te lang mee door ben gegaan. Misschien wilde ik ook niet alleen zijn. Ik dacht altijd dat ik daar wel goed in was, als enig kind, maar het omgekeerde is gebleken. Mijn nieuwe vriend woonde nog in het buitenland en ik moest even alleen wonen, iets wat ik al 15  jaar niet gedaan had. Eerst was het leuk, maar na drie weken wilde ik bijna weer bij mijn moeder gaan wonen. Maar uiteindelijk vond ik mijn ritme, en dacht ik ‘dit ben ik zelf dus!’ Zo heb ik die drie weken toch weer wat over mezelf geleerd.”

En de laatste keer dat je hebt gehuild?
“Oh, de tranen rollen snel in onze familie. Ik ben over de kleinste dingen snel geëmotioneerd. Maar ik praat niet graag over gevoelens. Een echt 1-op-1 gesprek in de kroeg komt niet vaker voor dan eens in de drie maanden. Ik weet dat wanneer je dan wel iets zegt, het meteen veel te veel lading heeft. Gesloten mensen zijn altijd heel bijzonder, maar het moeilijkst om mee samen te leven. Ze zijn net een vulkaan. Gelukkig heb ik lieve ouders en vrienden die wel de boel op tijd openhakken. En met mijn nieuwe vriend Bela praat ik wel veel. Hij is slim, hij kijkt zo door me heen. En hij ziet het als ik ergens overheen probeer te praten.”

Heb je voldoende balans tussen werk en privé?
“Ik denk van wel, maar eigenlijk is het niet zo. Mijn nieuwe vriend is er gelukkig eentje die het afdwingt. Ik heb om half 1 ’s nachts nog veertig dingen te doen. Hij zegt: ‘En nu ga je op de bank zitten’ en hij neemt de leiding. Een krachtige man die me lekker aan het lachen maakt. Het is fijn om mijn match gevonden te hebben.”

Ben je romantisch?
“Ja, té romantisch bijna. Ik wil dat mijn vriend me elke dag diep in de ogen kijkt alsof het onze laatste dag is. Anders denk ik al snel: ‘ohoh, het gaat niet goed met deze relatie.’ Dat is onzekerheid, natuurlijk. Maar hij heeft me geleerd, dat een relatie een soort golfbeweging is. Het is niet altijd top. Dat begrijp ik nu. Hoewel ik nog steeds totaal niet weet hoe je een relatie op langere termijn goed moet houden. Als iemand dat weet moet hij of zij even bellen. Maar het is wel voor het eerst sinds lange tijd dat ik denk ‘met jou wil ik wel kinderen. Er zouden er van jou meer moeten zijn’.”

Waar sta je over 10 jaar?
 “Ik ben heel benieuwd, maar ik wil het ook niet precies weten. Ik wil in ieder geval nieuwe projecten ontwikkelen, misschien heb ik dan wel kinderen. Maar ik ben geen type huisvrouw. Muziek is mijn ding…”

Foto: Carin Verbruggen. foto’s met Reverso Squadra Lady voor Jaeger-leCoultre