Het
rolpatroon wordt vaak gezien als de keten om vrouwenenkels die nodig
doorbroken moet worden. Iets met spandoeken en demonstraties, slimme
meiden die exact kiezen, hoofddoeken die op of af moeten,
vrouwenvrijheid die bevochten moet worden. In die context wekt het
woord een bijsmaak op gelijk de geur van een aardappel die op een natte
plek heeft liggen rotten. Erger bestaat niet. Gelukkig
leert één blik op Wikipedia mij dat het rolpatroon niets anders is dan
de manier waarop mensen onderling functioneren. Dat laatste woord maakt
alles goed en laat de vieze smaak verdwijnen. Functioneren. Er werkt
dus íets.

Vrije wil
Denk
nu niet dat ik ondankbaar ben voor de vrijheden die onze voorouders
bevochten hebben. Wat mij blij maakt is dat de context verder strekt.
Een rolpatroon dat mensen onderling laat functioneren gaat ook over de
slager en mij, het kind en de juf, de arts en de patiënt, mijn liefste
en ik, ja, zelfs jij en ik. En dat maakt vrolijk, al die banden. Door
de grote diversiteit aan rollen leer ik welke rollen mij het beste
staan. Nu moet me ook weer niet de arrogantie bekruipen te denken dat
ik mijn rollen zelf bestuur. De vrije wil is een utopie.

Bonuskaart
Ons
denken en handelen wordt bepaald door wat ons het meest prettig laat
voelen. Veel meer is er niet. Daarnaast willen we zoveel mogelijk
aansluiting binnen de groep want dat is beter voor de genen. Om ze te
kunnen doorgeven, het leukste deel, en om ze vervolgens de beste
overlevingskansen te kunnen bieden. Het zware deel. Welke rol je
aanneemt hangt nauw samen met de groep waar je bij behoort en wat daar
gebeurt. Ik hoor bij de groep van Nederlandse vrouwelijke veertigers.
Via de bonuskaart van de supermarkt en netwerksites is simpel te
achterhalen wat ik doe, hoe vaak ik seks heb, of ik wel eens een boek
lees of naar theater ga en of ik een huisdier heb. Bestedingspatroon,
actie-reactie, hormonen, neurotransmitters, onbewuste
hersenactiviteiten, overlevingsdrang en de behoefte tot zichtbaar zijn.
Bij het rolpatroon komt veel kijken, behalve vrije wil.

Als blonde mensen zich uitlaten over politiek levert dat niet altijd positieve berichten op. In Letland doen ze dat anders. Daar maken ze er in de hoofdstad Riga een groot blond feest van. Misschien scheelt het dat het blondines betreft. Van het type zonder uitgroei, dus zonder vrees voor een donkere natuur. Blonds gaan voor fun, en in tijden van crisis kun je daar best wat troost uit putten. 

Blonde pruik
Na jaren van forse economische groei kent Letland nu de grootste recessie van alle EU-lidstaten. Het land kampt met een inflatie van 18% en een werkeloosheid van 16 procent. Elke dag komen er tweehonderd failliete ondernemers bij. Niet echt iets om vrolijk van te worden. De Letlandse homobeweging wilde ook best wat vrolijkheid brengen, maar hun mars kreeg dit voorjaar geen vergunning. Nee zeg, het land kent al schande genoeg. Homodemonstraties stroken niet met de ‘normen’ van het land. Maar een parade vol vrolijke blonde deernen, kijk, dat geeft licht in duistere tijden. Dat doet de sores vergeten. Daar kun je de wereld mee in.

Roze shirtje
Het ging fout toen de Letse overheid de nationale munt koppelde aan de Euro. Een kwalijk valuta-effect volgde en leverde een land vol depressieve inwoners op. Maar de blondines houden de moed erin. De Letse Vereniging van Blondines werd opgericht en minstens vijfhonderd blonde vrouwen meldden zich aan voor de ‘blonde mars’. Marika Gidere bedacht de optocht met, jawel, een fanfare, modeshow en kleurplaten voor de kids. Het initiatief was de afsluiter van de eerste Week van de Blondines in de Baltische EU-lidstaat. Heel goed dames! In ieder geval kan de winkel met roze shirtjes een week langer open blijven. Economen vrezen dat ondanks deze boost het nog zeker tot 2011 gaat duren voor Letland weer in de lift zit. Maar Marika doet wat ze kan: ‘Letland krijgt te weinig positieve prikkels. Onze parade is positief en sympathiek.’ En zo is het maar net. Marika for president! 

Foto:NRC

Single vrouwen zijn niet zo geïnteresseerd in klussen, ze gaan zelden naar een dierentuin of pretpark, kopen geen koffiepads en al helemaal geen speciale bieren. Heren, u bent gewaarschuwd. Flirten tussen de behangrollen, tuinhekken en gasbetonblokken heeft geen zin. Wanneer u op zoek bent naar een single dame zoek dan niet in de doe-het-zelf-zaak. U zult ze er niet vinden.

Gelijkwaardige partner
CSB-demograaf Jan Latten heeft onderzocht waar ze gebleven is: de single vrouw. Echt moeilijk is dat niet, want er zijn er genoeg. Zo’n 700.000 jonge Nederlandse vrouwen zijn nog niet aan de man. Niet helemaal onvrijwillig zo lezen we. Grofweg zijn er onder de dames tot 45 jaar drie soorten singles. De jonge student, zij is relatief vaak slank, heeft een kat en is geen thuiszitster. Je hebt de hoogopgeleide dertiger die eindelijk eens opzoek gaat naar een vaste partner om er vervolgens achter te komen dat die er niet is. Voor het eerst in de geschiedenis zijn er meer hoogopgeleide vrouwen dan mannen. Afgestudeerde dames hebben het zwaar in hun zoektocht naar een gelijkwaardige partner. Dan zijn er nog de spijtoptanten. Dames die een herkansing willen. Ooit hadden zij een vaste partner en kregen kinderen maar zijn inmiddels single-mom.

Koffiepad
De onderzoeker baseert zijn gegevens op grond van geregistreerd aankoopgedrag. Het verschil tussen single zijn of gebonden heeft alles te maken met het soort brood dat je koopt en de verpakking van je groenten. De behoefte aan gemak stijgt bij het gebrek aan een partner. Waar een gebonden vrouw aardappels schilt en zelf de groenten schoonmaakt, zo kiest de single voor de pasta een zakje roerbakmix. En dan heeft ze ook niet eens een speciaal biertje in huis of een pad voor een lekker bakje Senseo. Hallo, dames! Zo kom je natuurlijk nooit aan de man. Wel of geen partner is geen kwestie van een slimme meid, maar een zaak van goed aankoopbeleid.

Vrouwen willen alles zelf kunnen, maar geef ze een apparaat dat stuk gaat of een te tillen voorwerp zwaarder dan 15 kilo, en ze roepen om een man. Misschien dat er daarom twee ‘mannetjes’ aan de deur stonden na mijn hulpvraag. Het betrof namelijk een kapotte wasdroger. Niet zwaar, maar wel onhandig en zeker heel erg kapot. Er brandden nog wat lampjes en er kwam een wat blazend geluid uit, maar daar hield het wel mee op. Maar ach, daar hebben we monteurs voor. Op de afgesproken dag kwam er geen mannetje. Kan gebeuren. Na twee dagen zou hij het goedmaken. Of het schikte?

A-Midrep
Het schikte. Twee dagen later stond de firma A-Midrep op de stoep. De monteurs bleken mannen van het stoere soort. Groot, en er was gekozen voor uitsluitend zwarte bedrijfskleding. ‘We gaan gelijk maar beginnen.’ Dat klonk goed. Een kwartiertje later waren ze klaar. ‘Helaas mevrouw, dit gaat niet lukken. Ja, gaat wel lukken, maar dan heb ik een onderdeel nodig en dat moet ik bestellen. Dat kost u tijd en veel geld. Zeker een paar honderd euro. Mijn advies: koop voor dat geld een nieuwe.’ Goed advies is nooit weg.

Grote mannen
Hij had nog wel een rekening. Ik zag drie cijfers voor de komma verschijnen. Na mijn opmerking daarover kreeg ik als antwoord: ‘Ja, mevrouw 89,- uurloon en 79,- voorrijkosten, en de btw natuurlijk.’ Natuurlijk, maar hij was maar een kwartiertje binnen geweest. Wat begreep die man niet aan de term uurloon? Daar begreep hij alles over, dus als ik even betaalde kon hij ook weer verder. ‘Zo is het nu eenmaal mevrouwtje,’ zei hij zonder met de ogen te knipperen. Bij mij ging er ook een lampje branden maar helaas hield ook ik het bij wat geblaas en heb me geschikt. Dat had ik tenslotte gezegd. Twee grote mannen zijn toch twee grote mannen. Na-inspectie leerde dat bepaalde onderdelen van de droger niet eens waren teruggeplaatst. De mannetjes waren al gevlogen. Aangifte volgde. Alsmede dit blog.