Ik hoor net op de radio dat 1 op de 10 mensen in Nederland zich ernstig eenzaam voelt. Dat betekent dat ze op een vragenlijst van 11 vragen, minstens 9 vragen negatief beantwoorden. Vragen als ‘Ik heb genoeg echte goede vrienden’ en ‘ik voel me thuis bij de mensen om mij heen.’ Schokkend, zeker als je bedenkt dat een percentage van 20 zich matig eenzaam voelt. Samen dus 30% eenzame mensen!

Sociale contacten

Annie Lennox zong in ‘Loneliness‘: ‘Loneliness is a place that I know well, It’s the distance between us and the space inside ourselves’. Je kunt heel eenzaam zijn binnen in jezelf, omdat niemand je begrijpt, omdat je liefdesverdriet hebt of iemand zo vreselijk mist. Maar je kunt ook eenzaam zijn omdat je de broodnodige sociale contacten mist. Dit is de eenzaamheid waarop de Week van de Eenzaamheid zich richt. Sociale contacten zijn essentieel voor het welbevinden van mensen. Onderzoek toont aan dat sociale contacten heel belangrijk zijn om je verbonden te voelen met anderen, geworteld te zijn in de samenleving en zich gewaardeerd te voelen. Uit onderzoek van de Erasmus Universiteit naar gelukkig ouder worden blijkt dat ouderen die meer tijd besteden aan activiteiten in de sociale, fysieke en cognitieve sfeer zich substantieel gelukkiger voelen dan ouderen die meer tijd besteden aan rusten of aan huishoudelijke taken. Eropuit lijkt dus het devies. Maar wat als je door ziekte of gebreken niet zo mobiel bent? Dan moet de samenleving dus naar jou toe.

Verwachting

Op eenzaamheid rust een taboe. Er is geen contact en de mensen om de eenzame persoon heen weten niet hoe ze daarmee om moeten gaan. Gewoon op iemand afstappen is lastig, vaak verliezen de eenzamen ook de sociale vaardigheden om een goed gesprek op gang te brengen of om te genieten. Nogal logisch als je je eenzaam voelt. De meeste kans maken mensen die toch al contact hebben, zoals (verre) familie, vrijwilligers, mantelzorgers, buren en buurtgenoten.

Doen we er wat aan?

Wat nu als we eens afspreken deze week, maar ook al de weken daarna eens goed om ons heen te kijken. En dan een hand uit te steken, even een kopje koffie te gaan drinken, of met het hondje lopen, een boodschap met iemand doen of een kaartje sturen. Alles is goed. En denk ook aan de mensen die eenzaam zijn, maar niet alleen. Je kunt in een relatie ook behoorlijk eenzaam zijn. Roxy Music zong het al: ‘Loneliness is a crowded room‘. 

Wanneer je iemand moet missen die je lief is, kan de pijn je soms fysiek overvallen. Is dat een chemisch proces, een psychologisch proces of is het gewoon de keerzijde van heel veel van iemand houden? De grote Van Dale geeft een te simpele uitleg van het fenomeen: het niet aanwezig zijn. Maar iedereen die wel eens iemand gemist heeft, weet dat er meer aan de hand is, je kunt letterlijk misselijk zijn van het missen. Je wilt bij de ander zijn, met hem of haar kunnen praten of kunnen aanraken.

Ik mis je

Je kunt iemand missen die aan de andere kant van de wereld zit, maar ook iemand die slechts een paar straten verderop woont. Sterker nog, het is zelfs mogelijk een ander te missen die nog aanwezig is. Dat laatste gebeurt bijvoorbeeld als een vriendin erg verandert (‘Ik mis de Els van vroeger’), of als je partner heel afstandelijk doet (‘Ik kan hem niet meer bereiken’). Sommige mensen lijden zo erg onder het gemis van een ander dat ze zich ook fysiek rot voelen. Lees verder op het blog van Marte van Santen…

Wie is Marte?

Journalist, schrijver en hoofdredacteur van het magazine van ouderenbond ANBO.

Ik ben een lichte slaper. Ik slaap goed in, maar halverwege de nacht kom ik in een heel ondiepe slaap. Alsof je zo half boven en half onder water bent, maar dan half in slaap, half wakker. Naast mij ligt een man die – wat er ook gebeurt – inslaapt, doorslaapt en uitslaapt. Helaas is mij dat niet gegeven. Ik moet het hebben van die eerste uren van de nacht en dan nog één of twee uurtjes tegen de ochtend. Vroeg opstaan is voor mij dan ook een crime. Zeker als ik weer de halve nacht wakker heb gelegen van het gesnurk naast mij.

Snurk jij of snurk ik

Afgezien van het woord (zeg het maar eens vijf keer achter elkaar) valt er weinig te lachen als er iemand op je slaapkamer hele bossen doorzaagt. Zo’n 10 tot 50 procent van de mensen schijnt er last van te hebben. Ik bedoel, snurkt. De andere helft heeft er ook last van. In navolging van de meeroker, zou ik hier willen spreken van de meesnurker. Vooral vrouwen zijn meesnurkers, want ongeveer twee keer zoveel mannen als vrouwen snurken.

Hoe komt het dat je snurkt?

Gezondheidsnet vermeldt: ‘Van de mensen die bij de KNO-arts terechtkomen, blijkt bij de helft het zachte, achterste deel van het gehemelte te slap. Het gehemelte zakt – als je op de rug ligt – samen met de huig bijna tegen de keelholte aan. Dat gaat trillen door de adem en maakt herrie. Zo’n 20 procent van de snurkers heeft een kleine onderkaak, een onderkaak die aldoor te ver naar achteren staat of tijdens de slaap zakt. Dan zakken de tong en het strottenklepje bijna tegen de keelholte aan. Ook dat trilt. Een combinatie van deze twee oorzaken komt voor bij een kwart van de snurkers. Bij een klein deel speelt een andere oorzaak, bijvoorbeeld een chronisch verstopte neus. Bij mensen met overgewicht is het weke gedeelte van de keelholte dikker, zodat de ademweg te nauw wordt en dat veroorzaakt eveneens snurken.’ Zelf denk ik dat ook alcoholconsumptie een behoorlijke duit in het zakje doet, want zie om mij heen, de mannen waarvan de vrouwen zeggen dat ze snurken, drinken regelmatig een glaasje teveel.

Wat doen we tegen het snurken?

Maar ja, als wrijven niet helpt, moet je iets anders proberen. Zelf heb ik tegenwoordig standaard oordopjes in en probeer ik voor mijn vriend in bed te liggen, zodat ik al slaap als hij begint met snurken. Anders kan ik ook het inslapen wel vergeten. Daarbij hebben we een keelspray gekocht – want de schat wil echt wel meewerken in het zoeken naar een oplossing – die het aardig doet. Wist je dat er een heuse snurkapotheek op internet bestaat die allerhande middeltjes verkoopt tegen deze irritante aandoening? Met de meeste van deze middelen en bitjes wil je je partner echter niet opzadelen. Op internet kwam ik in de grappige winkel van iCadeau gelukkig deze fantastische Snore Stopper tegen. Hij ligt al een week naast mijn bed en werkt vlekkeloos. Dat wil zeggen, de aanblik van de snurkstopper had al zo’n snurkstoppend effect dat ik ‘m eigenlijk nog niet eens effectief heb hoeven te gebruiken. Een aanrader, dus! Slaap lekker!